Lotus Finansman’ın illere göre metrekare kira araştırması sonuçlarına göre Malatya’da yeni dairelerin kira fiyatları metrekare bazında 142 TL olurken eski daire fiyatları ise 114 TL olarak hesaplandı. Şehirde eski ve yeni dairelerin kira fiyatlarındaki fark yüzde 25 olarak hesaplanırken şehirdeki kira fiyatları ülkedeki 72 ilden daha uygun olduğu ortaya çıktı. Verilere göre ülkedeki en uygun kiralık evlerin bulunduğu iller ise komşu konumunda olan Adıyaman ve Elazığ’da bulunuyor.
Lotus Finansman’ın illere göre metrekare kira araştırmasının sonuçları, yeni dairelerde ülke ortalaması 263 TL’yi gösterirken, İstanbul’da bu rakam 419 TL’ye ulaşıyor. Eski-yeni farkı yüzde 28’i aşarken, deprem riski taşıyan illerde yeni konut primi yüzde 128’e varıyor. Uzmanlar, enerji verimliliği ve güvenlik talebinin fiyatları yukarı çektiğini belirtiyor. Türkiye’de kira piyasası, enflasyon ve deprem riski gibi faktörlerle şekillenmeye devam ediyor. Lotus Finansman’ın son araştırmasına göre, yeni dairelerin metrekare kira fiyatı ülke genelinde 263 TL, eski dairelerde ise 205 TL olarak hesaplandı. Bu veriler, aradaki yüzde 28’lik farkın “yeni stok primi” olarak adlandırılan bir trendi yansıttığını gösteriyor. Özellikle büyükşehirlerde talep baskısı ve kaliteli konut arzı, kiraları yukarı çekerken, Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinde düşük gelir seviyeleri fiyatları frenliyor.
Araştırma, 0-4 yaş arası yeni ve 16 yaş üstü eski daireleri baz alarak hazırlandı. İstanbul, İzmir ve Ankara gibi metropollerde fiyatlar zirve yaparken, Şırnak ve Kilis gibi iller en uygun seçenekleri sunuyor. Malatya’da ise yeni daire kirası 142 TL, eski dairede 114 TL ile ülke ortalamasının altında kalan bir tablo hakim. Bu durum, deprem sonrası yeniden inşanın etkisini ve yerel ekonomik dinamikleri yansıtıyor.
ZİRVE ŞEHİRLERDE ARSA KITLIĞI VE TALEP BASKISI FİYATLARI TETİKLİYOR
İstanbul, metrekare başına yeni daire kirasında 419 TL ile listenin tepesinde yer alıyor. Eski dairelerde ise 293 TL’lik fiyat, lüks ve merkezi lokasyonların cazibesini ortaya koyuyor. Araştırmaya göre, megaşehirde arsa kıtlığı, göç dalgası ve nitelikli site projeleri, yeni konutların kirasını ortalama yüzde 43 oranında yukarı taşıyor. Uzmanlar, bu farkın yatırımcılar için “daha kolay kiralanabilirlik” avantajı sağladığını vurguluyor; zira yeni daireler, düşük bakım riski ve yüksek enerji verimliliğiyle kiracıları cezbediyor. Ankara’da yeni daire kirası metrekare bazında 373 TL, eski dairede 231 TL olarak hesaplandı. Başkentteki istihdam havzası ve kamu ağırlıklı ekonomi, talebi canlı tutarken, fiyatlar son bir yılda yüzde 30’a yakın nominal artış gösterdi. İzmir ise 340 TL (yeni) ve 235 TL (eski) ile üçüncü sırada. Ege’nin incisi, sahil turizmi ve emekli göçüyle fiyatları şişiriyor. Endeksa verileriyle çaprazlanan Lotus Finansman araştırması, bu üç ilde kira enflasyonunun genel enflasyonu katladığını doğruluyor. Örneğin, İzmir’de yıllık kira artışı yüzde 34’ü aştı. Zirve iller arasında sahil ve turizm odaklı Muğla, Çanakkale ile Antalya da dikkat çekiyor. Bu bölgelerde, yazlık talebi ve turizm istihdamı, yeni daire primini yüzde 50’ye kadar çıkarıyor. Lotus Finansman analistleri, “Nitelikli projeler, arsa kıtlığı ve güçlü talep, bu illerde kiraları ülke ortalamasının iki katına yaklaştırıyor” yorumunu yapıyor. Yatırımcılar için uzun vadeli değer koruma fırsatı sunan bu pazarlar, kısa vadede ise yüksek getiriye işaret ediyor.
DEPREM RİSKİ YENİ KONUT TALEBİNİ PATLATIYOR
Araştırmanın en çarpıcı verileri, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’dan geliyor. Eski daire bazında en ucuz il Elazığ: Metrekare kirası 77 TL. Deprem sonrası hasar gören yapı stoğunun etkisiyle fiyatlar düşük kalırken, Şırnak 118 TL (yeni), Kilis 121 TL ile yeni dairelerde en uygun seçenekleri sunuyor. Siirt’te eski daire 79 TL, Mardin ve Aksaray’da 84 TL ile bu iller, düşük gelir düzeyi ve yüksek arsa arzıyla dikkat çekiyor. Malatya’da yeni daire 142 TL, eski daire 114 TL ile ülke ortalamasının yüzde 40 altında seyrediyor. 2023 depremlerinin yaralarını sarmaya çalışan şehirde, yeni konut stokunun artması fiyatları dengelese de, talep esnekliği sınırlı. Sivas’ta yeni 214 TL, eski 128 TL; Tunceli’de yeni 195 TL, eski 119 TL; Adıyaman’da yeni 134 TL, eski 103 TL olarak açıklanan veriler, bölgenin genel düşük bantını yansıtıyor. Uzmanlara göre, bu illerde “talep esnekliği ve gelir düzeyi” ana etkenler; göç veren yapılar, kiraları baskılıyor.
MALATYA VE BÖLGESEL VERİLER
Bu rakam Malatya’da yeni daire 142 TL, Eski daire de ise 114 TL olarak açıklandı. Kira fiyatları Sivas’ta yeni daire 214, eski daire 128 TL, Tunceli’de yeni 195 TL, eski 119 TL, Elazığ’da yeni daire 127 TL, eski daire 77 TL, Adıyaman’da yeni daire 134, eski daire 103 TL oldu. Eski daire bazında en ucuz fiyatın olduğu daireler Elazığ’da yer alırken Elazığ’ı 79 TL ile Siirt ve 84 TL ile Mardin ve Aksaray takip etti. Yeni daire fiyatında ise en uygun il 118 TL ile Şırnak, 121 TL ile Kilis oldu. Eski ve yeni daireler arasındaki fiyat farkının en az olduğu il yüzde 1 ile Hakkâri olurken en fazla fark yüzde 128 ile Bingöl’de gerçekleşti. Uzmanlara göre yoğun deprem riski altında olan Bingöl’de yeni daire kira fiyatı metrekare bazında 219 TL iken eski daire kira fiyatı 96 TL olarak hesaplandı. Türkiye ortalamasında göre yeni daire metrekare fiyatı 263 Tl, eski daire metrekare fiyatı 205 TL olurken aradaki fark ise yüzde 28 olarak hesaplandı. Malatya ise ülke ortalamasının altında kaldı.
Fark oranlarında ise deprem riski taşıyan iller öne çıkıyor. Eski-yeni daire arasındaki makasın en az olduğu yer yüzde 1 ile Hakkari burada yeni ve eski fiyatlar neredeyse eşitleniyor. En fazla fark ise yüzde 128 ile Bingöl’de: Yeni daire 219 TL, eski daire 96 TL. Analistler, bu rekor farkı “yoğun deprem riski”ne bağlıyor. Son aylarda Marmara, Kütahya ve Balıkesir’de yaşanan sarsıntılar, benzer bir etkiyi ülke geneline yayıyor. Bir analizde, “Kiracılar, geçici barınak olarak gördükleri konutlarda güvenlik ve sağlamlık arıyor; tadilat külfeti de yeni yapıları tercih ettiriyor” deniliyor. Balıkesir’de fark yüzde 68’e, Kütahya’da yüzde 63’e ulaşmış durumda.
“YENİ STOK PRİMİ” YATIRIMCIYI CAZİP KILIYOR, KİRACIYI ZORLUYOR
Verilerin yorumu, kira piyasasının iki yüzünü gösteriyor: Yatırımcılar için fırsat, kiracılar için yük. Ülke ortalaması yüzde 28’lik fark, yeni dairelerin kalite, donanım ve enerji verimliliğinin kira üzerinde belirgin etki yarattığını kanıtlıyor. Lotus Finansman, “Kısa vadede yüksek kira primi, uzun vadede değer koruma sağlıyor. Yeni konutlar, bakım riskini minimize ederek getiriyi artırıyor” diyor. Ancak, il içi mahalle farkları örneğin İstanbul’un merkezi semtleri vs. periferi fiyatları yüzde 50’ye varan oranlarda etkileyebiliyor. Ekonomistler, bu trendin enflasyonla paralel gittiğini belirtiyor. Endeksa’nın Mayıs 2025 raporuna göre, kira artışı yüzde 34’ü bulurken, konut satış fiyatları yüzde 26’da kaldı. Düşük bant illerinde (Bayburt, Elazığ gibi) arz fazlalığı fiyatları frenlese de, genel talep baskısı tüm illerde kiraları 10 bin TL’nin üzerine taşıdı.
Deprem ve Enflasyonla Şekillenecek PiyasaLotus Finansman araştırması, kira piyasasının deprem riski ve ekonomik eşitsizlikle şekillendiğini ortaya koyuyor. Uzmanlar, önümüzdeki dönemde elektrikli araç uyumlu yeni projelerin ve yeşil bina standartlarının fiyat farkını daha da açacağını öngörüyor. Kiracılar için zorluk artsa da, yatırımcılar Doğu’daki düşük giriş maliyetlerini fırsat olarak görüyor. Malatya gibi deprem illerinde ise, devlet destekli konut projeleri fiyatları dengeleyebilir. Piyasa, 2026’da enflasyonun seyrine göre yeni bir sıçrama yapabilir.>>MEHMET TURAN ÇİĞDEM
EDİTÖR
